Tóm tắt

Đặt vấn đề: Thoái hóa khớp (THK) gối là một bệnh lý mạn tính, là nguyên nhân gây tàn tật cho người cao tuổi đứng thứ hai sau bệnh tim mạch. Việc điều trị bằng Y học cổ truyền (YHCT) có hiệu quả cao, về lâu dài có tính an toàn và ít tác dụng phụ. Trong đó xông hơi thuốc là phương pháp đơn giản, dễ làm, đem lại hiệu quả nhanh chóng và có thể áp dụng rộng rãi trong cộng đồng. Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá hiệu quả điều trị bằng phương pháp điện châm và bài thuốc Tam tý thang kết hợp xông hơi thuốc y học cổ truyền trên bệnh nhân thoái hóa khớp gối nguyên phát. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Thử nghiệm lâm sàng có so sánh trước và sau điều trị, từ tháng 08/2019 đến tháng 05/2020, trên 58 người bệnh, được chẩn đoán THK gối nguyên phát theo tiêu chuẩn của Hội thấp khớp Hoa Kỳ (ACR), X-quang giai đoạn I, II theo Kellgren & Lawrencen, thuộc thể phong hàn thấp tý hoặc thể phong hàn thấp kèm can thận hư theo YHCT. Bệnh nhân được đánh giá lâm sàng, cận lâm sàng và thang điểm VAS, chỉ số Lequesne, chỉ số WOMAC, chỉ số gót-mông, tầm vận động khớp gối tại thời điểm bắt đầu nghiên cứu và sau 9 ngày (D9), 18 ngày (D18). Kết quả: Điểm VAS trung bình giảm còn 1,60 ± 1,32 điểm (so với 6,26 ± 1,00 điểm tại D0, 3,98 ± 1,36 điểm tại D9), sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p < 0,05). Chỉ số Lequesne giảm rõ rệt tại thời điểm D18, D9 so với thời điểm D0, tại thời điểm D18 điểm trung bình Lequesne là 5,01 ± 2,10 (p < 0,05). Chỉ số WOMAC: sau 18 ngày điều trị, không có bệnh nhân rối loạn chức năng nặng và vừa. Bệnh nhân phân bố ở mức không rối loạn chức năng 53,45% và rối loạn chức năng nhẹ 46,55% (p < 0,05). Tầm vận động khớp gối sau điều trị tăng lên rõ rệt, tầm vận động khớp trung bình thời điểm D18 là 129,410 ± 6,470 (p < 0,05). Chỉ số gót- mông giảm xuống đáng kể: trước điều trị chỉ số gót - mông trung bình là 18,24 ± 6,07 (cm), còn sau điều trị là 8,95 ± 5,33 (cm). Có sự cải thiện về thần sắc, hình dáng lưỡi, mức độ dày mỏng của rêu lưỡi, triệu chứng tiểu đêm, đau mỏi lưng sau điều trị (p < 0,05). Kết quả điều trị chung: 53,45% tốt, 44,83% khá, 1,72% trung bình và không có mức kém (p < 0,05). Kết luận: Phương pháp điện châm và bài thuốc Tam tý thang kết hợp xông hơi thuốc là phương pháp điều trị an toàn, có hiệu quả giảm đau và cải thiện chức năng vận động rõ rệt trong điều trị THK gối nguyên phát