Tóm tắt
Đặt vấn đề: Tắc nghẽn cấp tính đường tiết niệu trên là tình trạng tắc nghẽn đột ngột từ đài thận đến niệu quản, nguyên nhân phổ biến nhất là do sỏi niệu quản. Cắt lớp vi tính rất hiệu quả để đánh giá nguyên nhân tắc nghẽn, hình thái và chức năng thận tắc nghẽn. Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng và hình ảnh cắt lớp vi tính ở bệnh nhân tắc nghẽn cấp tính đường tiết niệu trên nguyên nhân do sỏi với lâm sàng có cơn đau quặn thận cấp. Phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang. Gồm 45 bệnh nhân tắc nghẽn cấp tính đường tiết niệu trên do sỏi được chụp cắt lớp vi tính từ tháng 8/2022 đến tháng 3/2023. Kết quả: 45 bệnh nhân có 24 nam và 21 nữ, tuổi trung bình 46,6 ± 12,2. Các triệu chứng lâm sàng khác: tiểu buốt, tiểu rắt 22,2%, sốt 13,3%. Sỏi phân bố: niệu quản 1/3 trên 44,4%, 1/3 giữa 17,8%, 1/3 dưới 37,8%. Phân độ ứ nước thận: độ I 55,6%, độ II 44,4%. Niệu quản giãn 95,6%, thâm nhiễm mỡ quanh thận 53,3%, tụ dịch quanh thận 35,6%, phù nề thành niệu quản 42,2%, thâm nhiễm quanh niệu quản 26,7%. Chậm bài tiết 51,1%. Viêm thận bể thận cấp 8,9%. Kích thước sỏi trung bình 6,77 ± 2,9 mm. Tỷ trọng sỏi trung bình 1065,67 ± 325,6 HU. Kết luận: Cắt lớp vi tính chẩn đoán tắc nghẽn cấp tính đường tiết niệu trên nguyên nhân do sỏi có hiệu quả, đánh giá chức năng thận và phát hiện biến chứng viêm thận bể thận cấp.
| Đã xuất bản | 25-06-2025 | |
| Toàn văn |
|
|
| Ngôn ngữ |
|
|
| Số tạp chí | Tập 15 Số 3 (2025) | |
| Phân mục | Nghiên cứu | |
| DOI | 10.34071/jmp.2025.3.24 | |
| Từ khóa | cắt lớp vi tính, tắc nghẽn cấp tính đường tiết niệu, cơn đau quặn thận, sỏi niệu quản computed tomography, acute urinary tract obstruction, renal colic, ureterolithiasis |
công trình này được cấp phép theo Creative Commons Attribution-phi thương mại-NoDerivatives 4.0 License International .
Bản quyền (c) 2025 Tạp chí Y Dược Huế
Linton KD, Hall J. Obstruction of the upper and lower urinary tract. Surgery (Oxford). 2013;31(7):346-53.
Khoan LT. Nghiên cứu giá trị chụp niệu đồ tĩnh mạch trong chẩn đoán tắc cấp đường dẫn niệu trên do sỏi [Luận án Tiến sĩ Y học]: Trường Đại học Y Hà Nội; 2005.
Patti L, Leslie SW. Acute Renal Colic. StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing LLC.; 2025.
Wang JH, Lin WC, Wei CJ, Chang CY. Diagnostic value of unenhanced computerized tomography urography in the evaluation of acute renal colic. Kaohsiung J Med Sci. 2003;19(10):503-9.
Quaia E, Martingano P, Cavallaro M. Obstructive Uropathy, Pyonephrosis, and Reflux Nephropathy in Adults. In: Quaia E, editor. Radiological Imaging of the Kidney. Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg; 2011. p. 357-93.
Chính H. Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh cắt lớp vi tính và siêu âm bệnh lý tắc nghẽn cấp đường tiết niệu trên do sỏi [Luận văn Thạc sĩ Y học]: Trường Đại học Y Dược Huế; 2019.
Liu Y, Chen Y, Liao B, Luo D, Wang K, Li H, et al. Epidemiology of urolithiasis in Asia. Asian Journal of Urology. 2018;5(4):205-14.
Dung THP. Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh cắt lớp vi tính liều thấp trong tắc nghẽn cấp tính đường tiết niệu trên [Luận văn Thạc sĩ y học]: Trường Đại học Y - Dược, Đại học Huế; 2020.
Nicolau C, Claudon M, Derchi LE, Adam EJ, Nielsen MB, Mostbeck G, et al. Imaging patients with renal colic-consider ultrasound first. Insights Imaging. 2015;6(4):441-7.
Soliman AA, Sakr LK. Evaluation of the accuracy of low dose CT in the detection of urolithiasis in comparison to standard dose CT. Al-Azhar International Medical Journal. 2020;1(2):209-14.
Abdel-Gawad M, Kadasne RD, Elsobky E, Ali-El-Dein B, Monga M. A Prospective Comparative Study of Color Doppler Ultrasound with Twinkling and Noncontrast Computerized Tomography for the Evaluation of Acute Renal Colic. J Urol. 2016;196(3):757-62.
Kim S, Choi SK, Lee SM, Choi T, Lee DG, Min GE, et al. Predictive Value of Preoperative Unenhanced Computed Tomography During Ureteroscopic Lithotripsy: A Single Institute’s Experience. Korean J Urol. 2013;54(11):772-7.
Chou Y-H. Secondary signs during non-enhanced helical computed tomography in the diagnosis of ureteral stones. Urological Science. 2012;23(4):99-102.
Ege G, Akman H, Kuzucu K, Yildiz S. Acute ureterolithiasis: incidence of secondary signs on unenhanced helical CT and influence on patient management. Clin Radiol. 2003;58(12):990-4.
Smith RC, Verga M, Dalrymple N, McCarthy S, Rosenfield AT. Acute ureteral obstruction: value of secondary signs of helical unenhanced CT. AJR Am J Roentgenol. 1996;167(5):1109-13.
Taniguchi LS, Torres US, Souza SM, Torres LR, D’Ippolito G. Are the unenhanced and excretory CT phases necessary for the evaluation of acute pyelonephritis? Acta Radiologica. 2016;58(5):634-40.