Tóm tắt

Đặt vấn đề: Bệnh động mạch vành ởngười cao tuổi làbệnh lýthường gặp với nhiều yếu tốnguy cơ thúc đẩy: tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu... Tăng huyết áp là một trong những yếu cơ nguy cơ chính, độc lập và hay gặp ở bệnh nhân mắc bệnh động mạch vành. Đánh giá đặc điểm tổn thương động mạch vành ở người cao tuổi tăng huyết áp hứa hẹn đem lại những cách tiếp cận hiệu quả bệnh lý động mạch vành. Mục tiêu: 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, tổn thương động mạch vành của bệnh nhân cao tuổi tăng huyết áp cóchỉđịnh chụp động mạch vành qua da. 2. Tìm mối liên quan đặc điểm tổn thương động mạch vành vàcác yếu tốnguy cơ tim mạch của bệnh nhân cao tuổi tăng huyết áp nguyên phát. Đối tượng vàphương pháp nghiên cứu: 159 bệnh nhân từ60 tuổi trởlên cótăng huyết áp nguyên phát kèm hội chứng động vành cấp hoặc hội chứng động vành mạn cóchỉđịnh chụp động mạch vành qua da tại Bệnh viện Trung ương Huế từtháng 05/2021 đến tháng 05/2022. Phương pháp nghiên cứu mô tảcắt ngang. Kết quả: Sựkhác biệt độtăng huyết áp, áp lực mạch, huyết áp trung bình vàcác yếu tốnguy cơ tim mạch như đái tháo đường kiểm soát đạt HbA1C, bệnh thận mạn, rối loạn lipid máu, tiền sửbệnh động mạch vành khác biệt không ýnghĩa thống kê giữa 2 nhóm. Ngược lại tỉlệLDL-C, TG/HDL-C, LDL-C/HDL-C, thừa cân, rối loạn nhịp tim, giãn buồng tim trên siêu âm khác biệt cóýnghĩa thống kê giữa 2 nhóm. Hẹp nặng theo từng nhánh LAD > RCA > LCx > LM. Sốnhánh động mạch vành hẹp nặng của nhóm rất cao tuổi chiếm nhiều hơn ở1 nhánh và2 nhánh, nhóm cao tuổi chiếm nhiều hơn ởhẹp nặng 3 nhánh hoặc không hẹp. Type tổn thương theo ACC/AHA chủyếu B vàC ởcả3 nhánh ĐMV trong đónhóm rất cao tuổi nhiều hơn nhóm cao tuổi ởnhánh RCA cóýnghĩa thống kê. Tỉlệhẹp nặng ĐMV tăng ởnhóm rất cao tuổi nhiều hơn nhóm cao tuổi cóýnghĩa thống kê khi tăng huyết áp độ2, huyết áp tâm thu ≥ 140 mmHg, huyết áp tâm trương ≥ 90 mmHg, áp lực mạch ≥ 50 mmHg. Khi xét yếu tốhẹp đa nhánh ĐMV chỉcòn huyết áp tâm trương ≥ 90 mmHg, áp lực mạch ≥ 50 mmHg dựbáo tốt hơn huyết áp tâm thu ≥ 140 mmHg. Tổn thương phức tạp type C theo ACC/AHA liên quan cóýnghĩa thống kê đến yếu tốhuyết áp tâm thu vàHbA1C. Điểm SYNTAX II tương quan thuận huyết áp tâm thu, áp lực mạch, tuổi, tỉlệLDL-C/HDL-C, tương quan nghịch độlọc cầu thận. Xoắn vặn nặng ĐMV cósốnhánh ĐMV tương quan thuận huyết áp tâm trương, huyết áp trung bình. Tổn thương tắc mạn tính ĐMV liên quan cóýnghĩa thống kê với tỉlệTG/HDL-C ởmức khá. Kết luận: Tỉlệtổn thương động mạch vành bệnh nhân càng cao tuổi nặng vàphức tạp hơn khi chưa kiểm soát tốt các yếu tốnguy cơ tim mạch như tăng huyết áp, tăng lipid máu, đái tháo đường.